روزنامه آفتاب یزد – یگانه شوق الشعرا: دغدغه نبود واکسن در حال تبدیل شدن به دغدغه مقاومت مردم در برابر دریافت واکسن است. به این صورت که این روزها با ورود محمولههای گوناگون واکسنها به کشور کمبود واکسن کمتر از قبل احساس میشود، اما با عدهای مواجه هستیم که تمایلی به دریافت واکسن ندارند و بدین وسیله سلامتی خود و دیگران را به خطر میاندازند.
بیشتر این افراد از گروه کم سواد جامعه هستند که با استناد به شایعات و اخبار زرد شبکههای مجازی از واکسن و دریافت آن دوری میکنند و واکسن را توطئه دشمنان میخوانند. در این شرایط این موضوع قابل پیشبینی است که در آینده نه چندان دور افراد مقاومتکننده در برابر واکسن به دغدغه دولت ایران تبدیل میشوند. همانگونه که در سایر کشورها هم افراد مقاومتکننده در برابر واکسن چالشهای زیادی را برای خود، هم وطنان و دولتها به وجود آوردند. همچنین این مدت که بحث واکسیناسیون کودکان و نوجوانان برای بازگشایی مدارس مطرح شده است عدهای از والدین رغبتی به انجام این کار ندارند.
تبلیغات آگاهی دهنده
بابک قرائی مقدم پزشک و کارشناس در این باره به ما گفت: «در این باره ما پزشکان چند راهکار را پیشنهاد میکنیم. یکی تبلیغات آگاهیدهنده به وسیله رسانههای گروهی، شبکههای رسمی، مطبوعات، صدا و سیما و رادیو است. اطلاعات باید به مردم رسانده شود و به آنها باید اطمینان خاطر داده شود که قطعا برای آنها زدن واکسن بی اندازه از نزدن واکسن سودمندتر است.
از سوی دیگر این رسانهها باید درباره خطرات ابتلا به بیماری و نزدن واکسن به مردم اطلاعات دهند. این تبلیغات آگاهیدهنده یک جزء بسیار مهم در این مسئله است. الان باید درمورد چیزی که جدید اتفاق افتاده است باید صحبت شود. درمورد نوجوانان از ۱۲ تا ۱۸ سال مجوز واکسیناسیون صادر شده است، اما هنوز حتی ما پزشکان هم نمیدانیم که این واکسنی که به این گروه سنی زده میشود چه نوع واکسنی هست؟ قرار است در چند دوز تزریق شود؟ یعنی حتی برای کارشناسان این رشته و پزشکان هنوز این موضوع مشخص نشده است. این کار بسیار مهم است برای اینکه مردم رغبت پیدا کنند، زیرا مردم از گروه جامعه پزشکی سوال میکنند. ظاهرا دیگر قرار نیست کمبودی در زمینه واکسن در کشور وجود داشته باشد.»
قوانین سخت گیرانه
وی ادامه داد: «دولت و مسئولین نیز باید یکسری از کارها را انجام بدهند. به هر حال قوانین سختگیرانهای باید در مورد افرادی که واکسن نمیزنند ایجاد شود. برای اینکه به هر ترتیب آنها سلامت دیگران را نیز به خطر میاندازند. پس باید در هر صورت تا جای ممکن قوانین سختگیرانه برای این گروه از افراد در نظر گرفته شود. در حال حاضر اتباع هم در کشور در حال دریافت واکسن هستند. اقدامات تشویقی و تنبیهی باید حتما مورد نظر دولت قرار بگیرد. مسئله دیگر مقابله جدی و شدید با بعضی از رفتارها است که به نوعی تشویش اذهان عمومی است. برای مثال در فضای مجازی فیلمی منتشر شده است که عدهای با عدم رعایت مسائل بهداشتی به سمت کربلا رفتند و واکسن را به سخره میگیرند.
باید به شدت با این نوع رفتارها مقابله شود و دولت و مراجع رسمی این وظیفه را به عهده دارند. باتوجه به اینکه دولت و مراجع رسمی از واکسیناسیون دفاع میکنند این نوع کارها تشویش اذهان عمومی است و باید با آنها مقابله جدی شود. باید در این مورد مقابله جدی صورت بگیرد، زیرا خطری برای کل جامعه است و این رفتارها ضربه زننده به اعتقاد مردم و هم ایجادکننده خطر برای کل جامعه است.
این مقابلهها باید به صورت جدی از طریق نیروهای انتظامی، قوه قضائیه و دولت به صورت هماهنگ صورت گیرد تا کسی دیگر جرا ت این نوع رفتار را نداشته باشد. به هر ترتیب ما در هر کشوری شاهد هستیم که درصدی از جامعه در برابر دریافت واکسن مقاومت میکنند، اما ما باید تلاش کنیم که در کشور مردم واکسن بزنند. در مجموع مردم به واکسن راغب هستند، زیرا زمانی که واکسن نبود عده زیادی به کشورهای دیگر برای دریافت واکسن میرفتند.»
موضعگیری و سخنرانیهای ناصحیح
علیرضا شریفی یزدی جامعه شناس و استاد دانشگاه نیز در این باره به ما گفت: «اول باید بدانیم که چه شده است که بخشی از مردم در مقابل دریافت واکسن مقاومت میکنند. اوایل که به صورت رسمی ورود کرونا به کشور اعلام شد ما شاهد چند اتفاق بودیم. مثل مسافرت فردی که خود را پزشک میدانست به شهر قم و اعلام اینکه داستان کرونا دروغین است.
حدود یکی دو ماه بعد فردی که مدعی طب ایرانی بود کتاب مرجع پزشکی را آتش زد. بعد بحثی تحت عنوان روغن بنفشه مطرح شد و بعد آن یکسری کارشناس در صدا و سیما آمدند که معتقد بودند با موم عسل و شیوههای دیگر میتوانند کرونا را معالجه کنند. موضعگیری و سخنرانیهایی که در حوزه طب سنتی انجام شد یکی دیگر از دلایل مقاومت امروز مردم در برابر واکسن است. من عقیده ندارم که فقط افراد کم سواد جامعه واکسن نمیزنند. متاسفانه گروهی از قشر متوسط و مرفه درجامعه است که اعتقاداتی دارند و بر همین مبنا واکسن نمیزنند. مجموع این مسائل یک زمینه فرهنگی را در جامعه ما ایجاد کرده است که عدهای تمایلی به دریافت واکسن ندارند و مخالف آن هستند.»
مقابله با تبلیغات مسموم
وی ادامه داد: «برای درمان این قضیه دولت باید چندکار را انجام دهد. اولین کاری که حاکمیت باید انجام دهد این است که تبلیغات مسموم این عده افراد غیر متخصص را تعطیل کند و مورد پیگرد قضائی قرار گیرد. گروه بعد صدا و سیما و رسانهها هستند که باید واقعیت امر واکسیناسیون را برای مردم توضیح دهند و آماری که در سطح دنیا درباره اثرات واکسیناسیون منتشر شده است را به اطلاع مردم برسانند.
از سوی دیگر باید یک کار بلند مدت توسط سیستم انجام شود و آن این است کسانی که از واکسیناسیون خودداری میکنند به دلیل اینکه تنها تصمیم شخصی نگرفته اند و امنیت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جامعه را به خطر میاندازند از خدمات محروم شوند و به آنها اجازه حضور در مجامع داده نشود. با استفاده از این محدودیتها تا حدودی سلامت سایر افراد حفظ میشود.
از سوی دیگر در بلند مدت کار دیگری هم باید انجام شود و آن این است که تبلیغات مناسبی در حوزه بهداشت انجام شود تا آگاهی مردم در این حوزه بالا برود و جریمههای سنگینی برای افراد در نظر گرفته شود که اگر کسی ویروسی را به دیگری منتقل کرد مورد مجازات قرار گیرد. حالا که با تلاشهای دولت سیزدهم واکسن در دسترس مردم قرار گرفته با این روشها باید مردم را به سوی دریافت واکسن ترغیب کنیم.»