همشهری با احمد مقدسی، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران گفتوگو کرده:
با این روند نرخ شیر خام چه زمانی در سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار نهایی خواهد شد؟
اگر سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار تا هفته آینده قیمت شیر خام را اصلاح نکنند، باید جواب گاوداران را خودشان بدهند چرا که دیگر دامداران از اتحادیه حرفشنوی نخواهند داشت و ممکن است نرخ شیر خام را خودسرانه افزایش داده یا بهدلیل ناهمخوانی دخل و خرجشان گاوهای شیری و مولد را به کشتارگاه بفرستند. بدیهی است که با نرخی که توسط گاوداران برای شیر خام تعیین خواهد شد، قیمت این نهاده تولید صنایع لبنی به بیش از ۶هزار تومان افزایش خواهد یافت؛ تولید لبنیات نیز برای کارخانهها بهصرفه نبوده و این صنایع نیز نگران افت بیشتر فروش بهدلیل افزایش قیمتها هستند.
احتمالا بررسی هزینه تمامشده تولید شیر خام در سازمان حمایت با حضور دامداران و وزارت جهاد کشاورزی شنبه تا یکشنبه هفته آینده مطرح شود و با انجام این کار تا دوشنبه هفته آینده بررسی و اصلاح نرخ جدید شیر خام در ستاد تنظیم بازار مصوب خواهد شد. باید ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت حرمت خود را نگه داشته و بیش از این درخواست اصلاح نرخ و جبران هزینه تمامشده تولید شیر خام را معطل نکنند.
این در حالی است که اکنون حتی قیمت سبوس نیز آزاد شده و نرخ هر کیلوگرم سبوس که قبلا ۱۴۰۰تومان و با کرایه حمل ۱۵۰۰تومان بود اکنون در بازار به ۴هزار و ۲۰۰تومان افزایش یافته است. همچنین کارخانههای آرد که سبوس را به نرخ بازار آزاد میفروشند از ارائه هرگونه فاکتور فروش به دامداران خودداری میکنند.
اما صنایع لبنی افزایش غیررسمی شیر خام به بیش از ۵هزار تومان را علت اصلی رشد هزینه تمامشده تولید میدانند؛ علت چیست؟
قیمت مصوب هر کیلوگرم شیر خام با بار میکروبی کمتر از هزار و چربی ۳٫۲درصد درب دامدارای ۴هزار و ۵۰۰تومان تعیین شده اما دامداران برای حمل هر کیلوگرم شیر خام به صنایع لبنی باید حدود ۳۰۰تومان کرایه حمل پرداخت کنند که قیمت تمامشده شیر خام برای صنایع لبنی را به ۴هزار و ۸۰۰تومان افزایش میدهد. این هزینه سرباری است که به جیب دامدار نمیرود. اعلام نرخ شیرخام بیش از ۵هزار تومان، دروغ است اما در صورتی که درصد چربی شیر خام به ۳٫۴درصد یا بیشتر افزایش یابد قیمت آن نیز متفاوت خواهد بود.
مثلا اگر درصد چربی شیرخام ۳٫۹ باشد، باید هزینه ۷دهم درصد چربی اضافه در قالب جایزه چربی به دامداران پرداخت شود. جایزه هر دهم درصد چربی اضافی برای دامداران حدود ۶۰تومان تعیین شده که با این روند به قیمت شیر خام با چربی ۳٫۹درصد حدود ۴۲۰تومان به نرخ مصوب ۴هزار و ۵۰۰تومانی افزوده میشود و با احتساب هزینه حمل ۳۰۰تومانی برای هر کیلوگرم شیر خام، نرخ مصوب هر کیلوگرم شیر خام با درصد چربی ۳٫۹درصد برای صنایع لبنی به ۵هزار و ۲۲۰تومان افزایش مییابد. در واقع صنایع لبنی پول چربی اضافه شیر خام را میدهند همانطور که به ازای هر یکدهم درصد کاهش چربی شیر خام نرخ آن ۶۰تومان کاهش مییابد.
پس چرا شرکتهای لبنی نرخ برخی محصولات خود را افزایش دادهاند؟
شرکتهای لبنی قیمت محصولات کممصرف که مشمول قیمتگذاری دولتی نیست را از همان ابتدای امسال بالا بردهاند اما قیمت فرآوردههای لبنی پرمصرف که مشمول قیمتگذاری دولتی است و حدود ۷۰درصد محصولات این شرکتها را دربر میگیرد، هنوز تغییری نکرده و این شرکتها نیز منتظر نتایج بررسی سازمان حمایت برای اصلاح نرخ شیر خام و سایر نهادههای تولید هستند.
چه میزان از نهادههای تولید شیر و گوشت دامداران با نرخ مصوب تامین میشود؟
نهادههای مورد نیاز گاوهای شیری و صنعتی بهطور ۱۰۰درصد با نرخ مصوب تامین میشود اما تامین نهادههای مورد نیاز برای گاوهای گوشتی، پرواربندی و سنتی به زحمت و با ۳تا ۴برابر قیمت بیشتر از بازار آزاد توسط دامداران تامین میشود. اکنون قیمت هر کیلوگرم جو از نرخ هزار و ۸۰۰تومانی مصوب به ۵هزار و ۸۰۰تومان، ذرت به بیش از ۶هزار تومان، کنجاله سویا به بیش از ۸هزار تومان و یونجه به ۵هزار و ۷۰۰تومان در بازار آزاد افزایش یافته است.