آوتاف
بازار طلا، ارز و خودرو برخلاف حرکت خلاف جهت آب بازار مسکن، روزهای رو به سراشیبی را در خرداد ماه پشت سر می گذارد.
در ادامه این روند کاهشی، دیروز در مقطعی قیمت دلار تا ابتدای محدوده ۱۳ هزار و ۳۰۰ تومانی عقب‌نشینی کرد و بهای سکه نیز تا محدوده ۴ میلیون و ۵۲۰ هزار تومان عقبگرد کرد.
با این حال، پس از برخورد به نقاط یاد شده، هر دو دارایی تغییر مسیر دادند و در نهایت، حدود ساعت ۴ بعدازظهر دیروز قیمت شاخص ارزی روی عدد ۱۳ هزار و ۵۹۰ تومان قرار گرفت و سکه تمام بهار آزادی نیز تا قیمت ۴میلیون و ۶۱۰ هزار تومان بالا آمد.
آخرین اوضاع بازار؛ اوضاع ارز برعکس شد
قیمت ارز امروز نسبت به روز گذشته افزایش یافت.
بانک‌ها امروز (۹ خرداد) قیمت ارز را نسبت به روز گذشته افزایش دادند و هر دلار آمریکا را ۱۳ هزار و ۱۵۹ تومان می‌خرند، این در حالی است که قیمت خرید دلار در بانک‌ها در روز گذشته ۱۳ هزار و ۱۳ تومان اعلام شده بود.
همچنین قیمت خرید یورو نیز نسبت به روز گذشته با افزایش همراه شد؛ به طوری که شعب ارزی بانک‌ها امروز هر یورو را ۱۴ هزار و ۶۵۶ تومان می‌خرند.
هر پوند انگلیس نیز امروز در شعب ارزی بانک‌ها به قیمت ۱۶ هزار و ۶۱۸ تومان خریداری می‌شود.
شرط کاهش نرخ دلار
وحید شقاقی شهری – عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی تهران – در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به برخی از اظهارنظرهای دستوری مسئولان درباره تعیین قیمت دلار اظهار کرد: قیمت دلار قابل تعیین تکلیف نیست؛ همانطور که درباره دلار ۴۲۰۰ تومانی هم این‌طور بود. واقعیت این است که تعامل متغیرها باید بر اساس اصول بازار باشد.
شقاقی شهری نیاز اقتصاد ایران به ارز را سالی حدود ۶۰ میلیارد دلار ارزیابی کرد و گفت: هر چقدر که بتوانیم ارزهای صادراتی بیشتری را به کشور برگردانیم می‌توانیم منابع بیشتری را برای انجام واردات بسیج کنیم و در کنار آن قیمت دلار در بازار آزاد هم تعدیل می‌شود.
شقاقی شهری پیش‌بینی خود از قیمت دلار در ماه‌های آینده را هم ارائه کرد و گفت: اگر تراز ارزی کنترل شود، دامنه قیمتی ارز در محدوده‌های پایین‌تری سیر خواهد کرد، در غیر این صورت باید انتظار افزایش قیمت ارز در ماه‌های آینده را داشته باشیم.
علت کاهش قیمت دلار در دهه نخست خردادماه چیست؟
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به تغییر سیاست‌های ارزی دولت در نیمه دوم سال ۹۷، گفت: با تصمیماتی که در طول نیمه دوم سال ۹۷ و ابتدای سال ۹۸ در حوزه ارزی اخذ شد، مسیر حرکت بانک مرکزی در سیاست‌های ارزی نسبت به گذشته بهتر شده است.
نماینده مردم کرمان و روار در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه پیگیری‌های کمیسیون اقتصادی درباره تسریع در روند راه‌اندازی بازار متشکل ارزی به سرانجام رسیده است، به خانه ملت افزود: در نشست مشترک کمیسیون اقتصادی و بانک مرکزی با حضور رئیس کل بانک مرکزی توافق شد تا پایان خرداد ماه امسال، بازار متشکل ارزی راه اندازی شود.
پورابراهیمی، نخستین مزیت تشکیل بازار متشکل ارزی را ایجاد انگیزه به صادرکنندگان برای توزیع منابع ارزی ناشی از صادراتشان به بازار عنوان و تاکید کرد: بر اساس گزارشی که در نشست مشترک کمیسیون اقتصادی با رئیس کل بانک مرکزی ارائه شد حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد از منابع ارزی کشور از محل صادرات غیر نفتی به کشور بازگشته است. البته بازگشت مابقی این منابع نیز بر اساس برنامه زمان بندی توسط دولت و بانک مرکزی در حال پیگیری است، اما نحوه تسویه ارز صادرکنندگان موجب شده است که آن‌ها هیچ علاقه‌ای به روشی که در حال حاضر بانک مرکزی اعلام کرده نداشته باشند و نسبت به تسویه ارز خود اقدام نکنند.
وی افزود: به جز تعهداتی که برای پتروشیمی‌ها برای بازگرداندن ارز تدوین شده است، مابقی صادرکنندگان به دلیل تعیین نرخ نامناسب برای تسویه ارز ناشی از صادرات به تکالیف خود عمل نکرده اند.
نماینده کرمان با اشاره به صدور بخشنامه جدید بانک مرکزی در خصوص نحوه بازگشت ارز صادرکنندگان به کشور، ادامه داد: این بخشنامه مقدمات ورود به بازار متشکل ارزی است و این امر سبب شد نرخ ارز در بازار غیررسمی و در حوزه اقتصادی تعدیل شود.
ابراز امیدواری برای استمرار کاهش قیمت دلار
این نماینده مردم در مجلس دهم، ابراز امیدواری کرد که مسیر کاهش قیمت دلار و نرخ ارز استمرار پیدا کند و تا پایان خرداد ماه شاهد راه اندازی بازار متشکل باشیم، چراکه در این صورت حجم زیادی از منابع ارزی که تا امروز وارد بازار نشده است به بازار اقتصادی باز خواهد گشت و افزایش حجم صادرات در اقتصاد کشور رقم خواهد خورد.
وی با بیان اینکه با راه اندازی بازار متشکل ارزی حجم عرضه ارز به دلیل بازگشت منابع ارزی ناشی از صادرات افزایش قابل توجهی پیدا می‌کند، افزود: همزمان با افزایش صادرات جدید میزان تقاضای ارز نیز در اقتصاد کشور با بازار متشکل ارزی کاهش خواهد یافت.
پورابراهیمی ادامه داد: در حال حاضر هر کسی که از سامانه نیما ارز تخصیصی برای واردات کالا دریافت می‌کند تفاوت قابل توجهی نصیبش می‌شود که این تفاوت به جز رانت در اقتصاد کشور چیزی دیگری نیست.
وی با بیان اینکه رانت حاصل از پرداخت ارز نیمایی سبب شده که تقاضا برای ارز در اقتصاد کشور بیش از آن چیزی باشد که نیاز کشور است، گفت: این موضوع سبب تغییر منفی در تراز بازرگانی کشور شده و تشدید تقاضا برای افزایش نرخ ارز و قیمت دلار را در پی دارد.
نرخ واقعی ارز را چطور می‌شود محاسبه کرد؟
احمد پورفلاح، رییس اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا در پاسخ به این پرسش که نرخ واقعی ارز را چطور می‌شود محاسبه کرد؟ می‌گوید: نرخ ارز به طور قطع ارتباط مستقیم با درآمدهای ارزی، تولید ناخالص داخلی، بهره‌وری و جایگاه کشور در فضای کسب‌وکار دارد. همچنین موضوع تحریم‌ها اثر دارد و اینکه ریسک سرمایه‌گذاری در چه رده‌ای است.
نرخ ارز به پارامترهای بسیاری مرتبط است، ولی به طور مشخص برای ما بحث درآمدهای صادراتی به خصوص صادرات نفت و مواد پتروشیمی تاثیرگذاری بسیار بالاتری دارد. همچنین باید سوئیفت برقرار شود تا ما بتوانیم به بازارهای بین‌المللی وصل کنیم و در نهایت پولی از کانال‌های غیررسمی جابه‌جا نشود که ریسک خود را دارد و در نهایت قیمت‌ها را بالا می‌برد.
وی می‌افزاید: بر این اساس، پارامترهای بسیاری در نرخ ارز موثر است؛ به خصوص تعامل بین‌المللی که هم خریدار برای ما ایجاد می‌کند و هم خریدار ارز خود را به ما می‌دهد. به این ترتیب تولید ناخالص داخلی بالا می‌رود. اما الان که می‌بینید درآمدهای نفتی کم شده، تاثیر کاملا مستقیم روی نرخ ارز گذاشته است. بعد هم اگر قرار باشد صنایع ما دوباره فعال شوند، تقاضا برای ارز بیشتر خواهد شد، ولی به دلیل اینکه تقاضا در بخش مولد پایین آمده، توانستند ارز را مدیریت کنند و نرخ آن را در حدود ۱۳، ۱۴ هزار تومان کنترل کنند.
رییس اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا تصریح می‌کند: امیدوارم با گشایش‌هایی که به نظر می‌آید در شرف انجام است، کم‌کم این دغدغه از بخش اقتصاد کشور برداشته شود.
پورفلاح در پاسخ به این پرسش که شما عنوان کردید که باید نرخ ارز را به عرضه و تقاضا سپرد، آیا در شرایط کنونی که بازار ارز تحت تاثیر دلالی و سفته‌بازی است، نرخ ارز را به این بازار بسپاریم؟ می‌گوید: همین الان هم تصور نکنید نیست، ولی اگر فضای آزادسازی اقتصاد وجود داشته باشد و عرضه و تقاضا حاکم شود، بازار به تعادل می‌رسد. خیلی‌ها معتقدند وقتی نظارت‌ها و مسایل امنیتی و کنترل‌ها برداشته شود، به تدریج نرخ‌ها تعادلی‌تر می‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند: ما از تجربه سایر کشورها باید استفاده کنیم. وقتی امروز در کره‌جنوبی اقتصاد بازار حاکم است، هرگز پیش نیامده مردم برای خرید ارز از شب در صف بمانند. به تدریج ممکن است یک شوک وارد شود، اما بعدا موضوع عادی می‌شود.
آخرین وضعیت بازار خودرو
در بازار امروز خرید و فروش خودرو همچنان روند کاهش قیمت انواع خودروهای داخلی و وارداتی ادامه دارد، به نحوی که در خودروهای داخلی کاهش قیمت خودرو ۵ تا ۱۵ میلیون تومان و در خودروهای مونتاژی ۷۰ میلیون تومان تا ۱۳۵ میلیون تومان به‌وجود آمده است.
به‌عنوان نمونه خودرو پژو ۲۰۰۸ از ۴۸۰ میلیون تومان به ۳۴۵ میلیون تومان، اکسنت از ۳۷۰ میلیون تومان به ۲۹۵ میلیون تومان، هایما اس ۷ از ۴۰۰ میلیون تومان به ۲۹۸ میلیون تومان رسیده است.
برخی از کارشناسان معتقدند که زمزمه بازگشت شورای رقابت به چرخه قیمت‌گذاری خودرو، اتفاقی است که از هفته قبل سبب شده دامنه نوسان قیمت شدیدتر شود. یکشنبه هفته گذشته نمایندگان مجلس با بررسی طرح ساماندهی صنعت خودرو در مجلس، خواستار ورود شورای رقابت به چرخه قیمت‌گذاری خودرو شدند.فعالان بازار معتقدند انتشار این خبر بیش از پیش بازار را بلاتکلیف کرده است.
در این شرایط خریداران به امید اینکه بازگشت شورای رقابت قیمت‌ها را از مبدا کاهش دهد، خرید خود را به تاخیر انداخته‌اند، این مساله تا حدی شیب قیمت‌ها را نزولی کرده است. در مقابل فروشندگان نیز همچنان در مقابل کاهش قیمت مقاومت کرده و با این تحلیل که قیمت خودرو باز هم روند صعودی خواهد گرفت، خودروهای خود را به بازار عرضه نمی‌کنند.
