برترینها: اظهارات سید محمد خاتمی درباره اداره حکومت به شیوه فدرالی واکنشهایی را در پی داشته است. در صدر انتقادات سید جواد طباطبایی قرار دارد که به نوعی در صدر نظریه پردازان نزدیک به لیبرالیسم است و روزگاری به خاتمی خیلی نزدیک بود، هر حرف و یادداشت او موج عظیمی در فضای فکری و در حوزه علوم سیاسی ایرانی ایجاد می کند، البته پرداخت کیهان هم روی سخنان او می تواند نشانه خشنودی کیهان نشینان از چنین شکافی باشد. برای درک آن چه که گذشت این گزارش کوتاه را بخوانید.
محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات هفته گذشته در دیدار با نمایندگان شورای شهر تهران گفت: «شاید در حال حاضر از نظر سیاسی مناسب نباشد، اما مطلوبترین شیوه حکومت مردمی، اداره فدرالی است که آن زمان (دوران اصلاحات) در وزارت کشور ۱۰ منطقه هم مشخص کردیم، اما از نظر قانون اساسی نمیتوانیم فدارتیو باشیم.» او در عین حال ادعا کرد که «امکان اجرای آن در ایران وجود ندارد.»
فدرالیسم به معنای ساده اینگونه تعارف میشود که: یک مفهوم سیاسی است که در آن گروهی از واحدها (ایالات، استانها، کشورها و…) به یکدیگر متعهد شدهاند و به نمایندگی از یک حکومت مرکزی وجود دارند.
مثلا دولت کالیفرنیا در آمریکا بر ساکنان کالیفرنیا حاکمیت رسمی دارد، اما حکومت ملی (سراسری) ایالات متحده آمریکا نیز می تواند با گذراندن لوایح قانونی سیاستهایی را به اجرا بگذارد که شامل حال ساکنان کالیفرنیا شود. همه آمریکایی ها از دو نوع حاکمیت ایالتی و حکومت فدرال تبعیت می کنند.
طرفداران فدرالیسم میگویند برقراری یک نظام فدرال غیر متمرکز حقوق ملیت ها را از طریق مشارکت در ساختار سیاسی کشور حفظ، توزیع عادلانه امکانات را تضمین میکند.
مخالفان این سیستم معتقدند با توجه به تنوع قومی که در ایران وجود دارد، این شیوه اداره حکومت ممکن است به تجزیه ایران منتهی شود و آن را رد میکنند.
روزنامه کیهان امروز در ستون اخبار ویژه خود با انتشار بخشی از یادداشت سید جواد طباطبایی (استاد دانشگاه) در نقد اظهارات خاتمی درباره «حکومت فدرالی»، به بررسی این موضوع از منظر یک فعال سیاسی اصلاح طلب پرداخت.
سید جواد طباطبایی در واکنش به سخنان خاتمی نوشت: من درست نمیتوانم بفهمم که چرا رئیس جمهور پیشین، که باید بداند که هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد، خطاب به اعضای شورای شهر درباره مسائل کلان حاکمیتی کشور چنین مطلب مهمی را مطرح کرده است؟
آقای رئیس جمهور اسبق باید بداند که تصمیمگیری در چنین مواردی به هیچ وجه در صلاحیت اعضای شهر نیست که مردم برای اداره امور جاری شهر انتخاب میکنند و برحسب تعریف اگر صلاحیتی داشته باشند باید رسیدگی به امور جاری شهر باشد و به این اعتبار، صلاحیتی برای مداخله در امور کشور ندارند. وانگهی، خود آقای رئیس جمهور اسبق چه صلاحیتی دارد که چنین بحث مهم حاکمیتی را با گروهی که آنها نیز در مواردی فاقد صلاحیت هستند در میان گذاشته است. با پایان دوره ریاست جمهوری رئیس جمهور نیز شهروندی بیش نیست و اگر نظری داشته باشد باید آن نظر را مستدل بیان کند و پاسخ بگیرد.
جواد طباطبایی با بیان اینکه «اطمینان دارم به واقع متوجه نشدهاید چه گفتهاید و گفتههای شما چه تالیهای فاسدی میتواند داشته باشد»، میافزاید: به عنوان یک شهروند، که اندکی بیشتر از شما در این مباحث فکر کرده و به ویژه اینکه سیاستباز نیست، از شما میخواهم که این سخنان را محترمانه پس بگیرید و به اطرافیان خودتان هم توصیه کنید که وارد این مباحث نشوند.