باشگاه خبرنگاران: سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: نگران واکسن گیت یا مسیر واردات به ایران هستیم و این بحث با محوریت استفاده از ظرفیت بخش خصوصی مطرح میشود.
کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در کلاب هاوس و در جمع فعلان بخش خصوصی درباره واکسن کرونا گفت:
نگران واکسن گیت در ایران هستیم و این بحث مرتبط با ظرفیت بخش خصوصی مطرح میشود. باید شفاف با مردم صحبت کنیم. وقتی پروفورم ۵۰ دلاری واکسن آسترازنکا را یک شرکت ارائه میکند، آن هم به وسیله یک شرکت واسطه دیگر، مسئله مورد دار است، بسیاری از پروفورمها به دست ما میرسد که کار کروه و ماموریت آن شرکت در حوزه واکسن نیست و مشخص نیست که رابطه آنها با شرکتهای واکسن ساز چیست و اغلب موارد تردید جدی درباره پروفرومهای خرید واکسن وجود دارد.
در پروفورم ۲.۵ تا ۱۲ برابری قیمت واکسن باید پرسید که واقعا دنبال چه چیزی هستیم؟ نباید انتطار داشت که وزارت بهداشت مجوز سفته بازی و فسساد ارزی را بدهد و گاهی احتیاط میکنیم و این احتیاطها منجر به سوء برداشتها میشود. اگر برای واکسن ۴ دلاری، پروفورم ۵۰ دلاری بیاید، علامت سوال جلوی آن وجود دارد و ما حق نداریم مجوز واردات این چنینی بدهیم.
تردید نکنید بسیاری از این پروفورمها با اعداد و ارقام و حجم ارائه شده، وجود ندارد. چنین تولیدهایی وجود ندارد که کسی بخواهد بفروشد. اکنون ۷ خط تولید در روسیه راه افتاده است و این کشور تولید بالایی ندارد واینکه که در اسفند یا فروردین کسی ادعای خرید ۲۰ میلیون دوز اسپوتنیک وی در ماه را کند، جای سوال دارد و باید این حق را باید به طرف مقابل بدهیم که در مورد واکسنها تصمیم بگیرد.
وقتی واکسن ۴ دلاری، ۱۵ و ۱۶ و ۲۰ دلار میخواهد عرضه شود، قطعا یک شکافی وجود دارد و کسانی که پروفورمها را میآورند باید توضیح بدهند. وقتی واکسن ۱۰ دلاری با پروفروم ۲۵ تا ۷۰ دلاری می آید ماجرا دارد و پایان ماجرای واردات این واکسن ها در حالت خوش واکسن گیت است، ما رستوران میرویم و به ما میگویند دوستی داریم که میخواهد ۴۰ میلیون اسپوتنیک وی بیاورد و وزارت بهداشت نمیگذارد. این تفاوت قیمتی شاید در اسمش در شیک ترین حالت اسمش پورسانت باشد. منطق حکم میکند، واکسنی که ارزش آن امروز حدود ۴ یا ۵ دلار است، اگر تا ۵۰ دلار فاکتور شده، مسئله دار است.
ممکن است بپرسید مراکش چطور توانسته ۸ میلیون دوز واکسن بیاورد؛ باید بگویم در آنجا هم از ظرفیت بخش خصوصی به جای بخش دولتی صورت نگرفته است. کدام کشور را میتوانید مثال بزنید که بخش دولتی ۸ میلیون دوز واکسن وارد کرده باشد. الگوی غلبه بخش خصوصی بر بخش دولتی، ایالات متحده آمریکاست، در این کشور که حداقل ۳ واکسن تولید میشود. کدام شرکت آمریکایی آماده است بگوید که واکسن فایزر یا مودرنا را میخریم تا افراد ته صف نایستند. اولین اصل در مراقبت بهداشتی عدالت در دسترسی است و اگر واکسن در دسترس است، باید بر اساس اولویت بندی و الگوریتم منطقی توزیع و تزریق شود. در آمریکا وقتی ۲۵۰ میلیون دوز تزریق کرده اند، حداقل ۳۰۰ میلیون دوز دیگر در نوبت قرار دارند.
اگر بخش خصوصی بتواند مازاد بر تعامل دولتی و دیپلماسی بتواند واکسن وارد کند، باید دست او را بوسید و پولش را نقد داد و از بخش خصوصی خرید. ولی اگر قرار باشد نظام شبکه بهداشت را به هم بریزد، با این نوع فعالیت بخش خصوصی مخالفم.
کل واکسنی که عمان از فایزر گرفته حدود ۲۰۰ هزار دوز است. ژاپن دسترسی و خرید هم داشت، اما دست به عصا جلو میرود و با فشار افکار عمومی واکسیناسیون را شروع کرد. بحث های بسیاری در این حوزه وجود دارد که بخشی از این موارد سیاسی و بخشی اقتصادی است. رضایت از واکسیناسیون در کشور ما زمانی حاصل می شود که حداقل نیمی از کشور را واکسینه کنیم، اما این واقع بینانه نیست.