روزنامه ایران: گرانی، کمبود و صف خرید، سه تصویری که ظاهراً این روزها از فضای مجازی به مردم شوک وارد میکند، اما آیا وضع این گونه است؟
همه درباره سه گانههای روزبازار خرید یعنی«گرانی، کمبود و صف» صحبت میکنند.
«مریم» یک خانم خانه داراست. او این روزها نگران است، چرا که هر لحظه به سراغ سایت، تلگرام و اینستاگرام میرود، میشنود که فلان چیز کمیاب شده یا فلان کالا گران شده است.
هر لحظه از سوی شبکههای اجتماعی یک خبر میرسد، یک لحظه خبر کمبود ماکارونی و تن ماهی و ساعت دیگر قند و شکر. زمانی هم هست یا بود که اخبار مربوط به مرغ و گوشت نگرانیها را در بین خانوادهها ایجاد کرده بود. این فاصله میان دنیای مجازی و واقعیت در بازار تهران است.
مسئولان میگویند که ایران از نظر ذخایر استراتژیک و تأمین کالاهای اساسی مشکلی ندارد و مردم نباید دغدغهای درباره وضعیت کالایی کشور داشته باشند.برای بررسی صحت و سقم فاصلهها میان گفتهها در فضای مجازی تا سخن مقامات مسئول، خبرنگارما دیروز به فروشگاههای سطح شهر تهران رفته بود.
گزارش میدانی روزنامه ایران که بخشی از آن روز گذشته در وب سایت «ایران آنلاین» آمده است، نشان میدهد که برخلاف گفته برخیها مبنی بر کمبود کالا، اجناس به وفور در فروشگاه ها وجود دارد، اما فروشگاهها از سیاست توزیع منطقی برخوردار هستند.یعنی برای آنکه کالا به دست همگان برسد و از احتکار جلوگیری کنند، به تعداد خاص به خریداران، کالا میفروشند.
خبرنگار ما گزارش میدهد که اگر فروشنده سوپر مارکتی هم از فروش کالاهایی مانند شکر، روغن، ماکارونی و تن ماهی اجتناب میکند، فروشگاههای زنجیرهای از چنین رویهای برخوردار نیستند.
مشاهدات خبرنگار ما حکایت از آن دارد که قیمت در فروشگاههای زنجیرهای معتبر نسبت به برخی خواربار فروشیها یا سوپر مارکتها تا اندازه معناداری، حداقل دو هزار تومان کمتر است.
اخبار کمبود کالا از کجا شروع میشود؟
یکی از دارندگان سوپرمارکت درباره اینکه اخبار نبود کالا از کجا نشأت میگیرد، گفت: «در مقطعی ممکن است بخش توزیع، مانند ساعت کار نکند. اگر زمان توزیع یک هفته تغییر پیدا کند، به یکباره خیلی ازمناطق با کمبود کالا مواجه میشوند و این حوزه چون به صورت مستقیم با مردم سرو کار دارد میتواند موجب نگرانی و در نهایت احتکار خانگی شود.»
وی ادامه داد: «بخشی دیگر از خبرها مربوط به افزایش قیمتها است. کارخانه داران برای آنکه قیمت را تغییر دهند توزیع را برای دو روز متوقف میکنند و این امر به صورت طبیعی بر جریان بازار و خریدهای مردم اثر میگذارد. این در حالی است که اگر مردم صبر داشته باشند، دوباره بازار به شرایط عادی بر میگردد.دو عامل یاد شده در تمام کشورها اتفاق میافتد اما با خبرهای منفی که این روزها در فضای مجازی وجود دارد مردم نگران میشوند و احساس میکنند بزودی کمبود کالایی دامنگیر سبد کالایی شان میشود.»
آرامش در بازا
مشاهدات خبرنگار روزنامه ایران از مناطق ۱۳، ۷ و ۶ پایتخت نشان میداد که بازار با آرامش رو به رو است، وضعیت طبیعی خود را سپری میکند و حتی خبری از کمبود کالا نیست. فقط اخبار مربوط به شکر بود که برخی از مردم در تأمین آن مشکل داشتند.
خبرنگار ما سراغ شکر را دربازار میگیرد، در برخی از سوپر مارکتها شکر بستهبندی با قیمت ۱۰ هزار تومان به فروش میرسید و در برخی دیگر از سوپرمارکتها شکر موجود نبود که علت این اتفاق هم به گفته خود سوپرمارکت داران دست نگه داشتن در خرید بود تا قیمت نهایی شود.
شکر در فروشگاههای زنجیرهای
با آنکه سوپر مارکتها در فروش و عرضه شکر دست به عصا حرکت میکردند، فروشگاههای زنجیرهای که در مناطق مختلف تهران فعال هستند شکر را با قیمت تنظیم بازار(هر بسته ۹۰۰ گرمی ۴ هزار تومان) میفروختند. البته برای جلوگیری از کسانی که احتکار خانگی میکنند، محدودیت خرید یک بسته هم وجود داشت که آن هم بهطور طبیعی منطقی است.
پیام انجمن شکر به شیرینی فروشیها
بهمن دانایی دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر در مورد وضعیت شکر گفته است: «سالانه حدود دو میلیون تا دو میلیون و ۲۰۰ هزار تن شکر برای تأمین مصرف داخلی نیاز داریم بدین جهت هیچ مشکلی در زمینه تولید و تأمین شکر به عنوان یک کالای اساسی نداریم.»
وی عنوان کرده است: «برنامهریزی برای واردات ۱٫۴ میلیون تن شکر و ورود بخشی از آن، انجام شده است.از طرفی برداشت چغندر پائیزه آغاز شده و طی یکماه آینده قیمتها کاهش پیدا میکند.» با توضیح دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر به نظر میرسد که کارخانجات شکلات، کیک و شیرینی فروشیها در مورد افزایش قیمت باید آهسته حرکت کنند، چرا که قیمت شکر بزودی روند کاهشی میگیرد.
عرضه روان تن ماهی
بررسی قیمت کالاهای که به صورت بستهبندی عرضه میشود، نشان میداد که قیمتها به حدی از تعادل رسیده است. به عنوان مثال تن ماهی با قیمت ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته میشود و ماکارونی هم با قیمت ۴ تا ۵ هزار تومان در تمام فروشگاهها موجود بود. مواد شوینده هم با کمبودی روبهرو نبود و تنها برخی از تولیدکنندگان حجم تولید خود را کاهش دادند تا از وضعیت موجود و تحریمها عبور کنند.
قیمت هر بسته حبوب
حبوب هم برخلاف آنچه در فضای مجازی دیده میشد در قفسه فروشگاهها در حجم زیادی وجود داشت. هر بسته عدس (۹۰۰ گرم) ۱۲ هزار تومان، لپه (۹۰۰ گرم)۱۵ هزار و ۸۵۰ تومان، لوبیا چیتی(۹۰۰گرم) ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان، نخود(۹۰۰ گرم) ۱۳ هزار و ۹۰۰ تومان و لوبیا قرمز (۹۰۰ گرمی) ۱۶ هزار و ۹۵۰ تومان بود.
ثبات قیمت مرغ و گوشت
نکته دیگری که در بازار کالایی دیده شد، ثبات قیمت گوشت و مرغ است. مرغ چند وقتی است که از مرز ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان عبور نکرده است و وضعیت تنظیم بازاری آن به گونهای است که روزانه حجم قابل توجهی مرغ وارد فروشگاهها و مراکز عرضه میشود. گوشت گوسفند هم با قیمت ۱۰۸ هزار تومان توزیع میشود.
طبق اعلام عباس قبادی دبیر ستاد تنظیم بازار، ماهیانه ۲۰۰ هزار تن مرغ و ۹۰ هزار تن گوشت قرمز وارد بازار میشود و همین توزیع مناسب سبب شده قیمتها کنترل شود.
احتکار خانگی کمرنگ شد
مسأله دیگری که در بازار کالایی دیده شد فاصله گرفتن مردم از احتکار خانگی در برخی از مناطق تهران باعث شده که کالاها مدت بیشتری در فروشگاهها بماند. یکی از فروشندگان فروشگاه زنجیرهای هم از تغییر رفتار مصرفی مردم طی روزهای اخیر میگوید و معتقد است با خبر افزایش قیمتها خیلی از مردم برای خرید کالا هجوم میآوردند ولی وفور کالاهای مصرفی باعث شده، برخی از افراد جامعه که به احتکار خانگی تمایل دارند، از خرید بیش از نیاز خودداری کنند.
جمعبندی
گزارش میدانی خبرنگار روزنامه ایران نشان میدهد بازار کالایی برخلاف هفتههای گذشته روند آرامی به خود گرفته است و دیگر با خبرهای منفی، ملتهب نمیشود چرا که مردم به این امر اطمینان پیدا کردند که دولت در تأمین کالا با مشکلی مواجه نیست.