روزنامه همشهری با سعید حجاریان؛ فعال سیاسی اصلاحطلب درباره اعتراضات آبانماه گفتگو کرده است.
سعید حجاریان معتقد است جمله منسوب به داریوش کبیر که «خداوند این سرزمین را از دروغ و خشکسالی دور نگه دارد» همچنان راهگشاست و پشت بندش تأکید میکند که بدون نفت و فساد میشود کشور را اداره کرد، اما با دروغ نمیشود.
تئوریسین جریان اصلاحات:
* در اعتراضات اخیر مردم مستأصل و بیاعتماد به صفت فردی به صحنه آمدند، در خیابان یکدیگر را پیدا کردند و پس از آن، مستقلاً و منفرداً تصمیم به اقدام گرفتند.
* کشور بدون نفت اداره میشود اما با دروغ نه.
* اعتماد مردم طی سالیان متوالی از دست رفته است؛ شاید نزدیک به ۲ دهه باشد. برای بازگرداندن اعتماد از دست رفته به همین مدت نیاز داریم.
* متأسفانه رویه رایج در ایران پساانقلاب اینگونه بوده که سرمایه اجتماعی به وسیله «سرمایه فسیلی» خریداری شده است.
* با ایده همهپرسی همدل نیستم. رفراندوم ملزوماتی دارد که با توجه به وضعیت کنونی محتوایش را از دست خواهد داد.
* با توجه به کیفیت مجلس فعلی و پیشبینیها نسبت به وضعیت مجلس آینده همهپرسی خسارتبار خواهد بود.
* برای ما مسئله انتخابات مانند قصه آزادی بیان است. آزادی بیان و ابراز عقیده وجود دارد اما آزادی پس از بیان مهم است؛ مانند بیانیه ۷۷نفر!
* به هر تقدیر میشود انتخابات آزاد برگزار کرد، اما آیا نمایندگان میتوانند به هر موضوعی ورود کنند.
* مردم مستأصل و بیاعتماد به صفت فردی به صحنه آمدند، در خیابان یکدیگر را پیدا کردند و پس از آن، مستقلاً و منفرداً تصمیم به اقدام گرفتند؛ یعنی زیر بیرق کسی نرفتند که این خود نشانه از هم گسیختگی و سازماننیافتگی جامعه است. البته ناگفته نماند این اعتراضات در مناطقی مانند «جراحی» در استان خوزستان یا «شهر صدرا» در استان فارس صورت قوممدارانه بهخود گرفت و نشانههایی از همبستگی بروز کرد؛ امری که بهعنوان مثال در حاشیه تهران رخ نداد.
* زمانی که دروغ فراگیر میشود، گفتمان توجیهی حکومت از میان میرود. علاوه بر دروغ نباید از «فساد» غافل شد. واقعیت این است که ما با اشکال متنوعی از فساد، در حجمهای بزرگ مواجه هستیم که هنوز ابعاد آن کشف نشده است. این فسادها لزوماً مربوط به یک دوره و دو دوره نیستند.
* متأسفانه رویه رایج در ایران پساانقلاب اینگونه بوده که سرمایه اجتماعی به وسیله «سرمایه فسیلی» خریداری شده است؛ یعنی اگر دومی نبود، اولی هم بلاموضوع میشود! مثلاً دولت احمدینژاد درآمد نفتی داشت، پولپاشی کرد و تا حدی جلب اعتماد کرد. دولت فعلی چنین درآمدی ندارد و طبعاً اعتمادی هم وجود ندارد. درحالیکه نباید اینطور باشد.
* ژاپن در جنگ دوم جهانی آه در بساط نداشت، اما سرمایه اجتماعی داشت. پس بهنظرم این جمله منسوب به داریوش که میگوید «خداوند این سرزمین را از دروغ و خشکسالی دور نگه دارد» همچنان راهگشاست. بدون نفت و فساد میشود کشور را اداره کرد، اما با دروغ نمیشود.