برترینها: این روزها که بحث پلیس در ایالات متحده به دلیل این آشوبها داغ است، یکی از آن مواردی که که در رسانه های فارسی کمتربه آن اشاره میشود، تفاوت اساسی نهاد پلیس در آن کشور با آنچه ما به عنوان پلیس میشناسیم است که اثرثانویه تمرکززدایی را هم نشان میدهد.
ساختار پلیس در آمریکا
خلاصه قضیه این است: آمریکا چیزی به اسم نیروی انتظامی رایج ندارد! رییس پلیس هم ندارد! ترامپ هم قدرت دستور به پلیس را ندارد و برای همین اینقدر عصبانی و به هم ریخته است!
میپرسید یعنی چی که کشور نیروی انتظامی ندارد؟ آمریکا این همه پلیس دارد، گاهی هم چه پلیسهای خشنی! بلی، آمریکا کلی پلیس دارد ولی نیروی پلیس در آمریکا جزو دولت فدرال نیست و یک نیروی محلی حساب میشود. مامور پلیس هم کارمند دولت نیست! پس کارمند چه کسی است؟ کارمند کارفرمایش که میتواند یک شهر یا ایالت یا دانشگاه یا شرکت و امثال آن باشد. در واقع کارمندان شهروندان یا موسسات محلی!
پلیس در آمریکا به معنی رایجش در واقع زیر نظر شهردار یا فرماندار است که هر دو با رای مستقیم مردم انتخاب میشوند و تحت فرمان دولت مرکزی نیستند. در خیلی شهرها حتی رییس پلیس (کلانتر) هم مستقیم با رای مردم انتخاب میشود! این شاید توضیح بدهد که چه طور مثلا رییس پلیس یک شهر بزرگ در مصاحبه تلویزیونی مستقیم به ترامپ حمله میکند یا پلیسهای برخی شهرها با تظاهرکنندگان ابراز همدردی میکنند و در برخی شهرهای دیگر به مردم حمله میکنند. در واقع هیچ کدام از این پلیسها تحت امر دولت مرکزی و ترامپ نیستند و ساختار قدرت محلی خودشان را دارند.
به خاطر همین ساختار نامتمرکز پلیس، دولت مرکزی هم یک سری پلیسهای تخصصی مثل پلیس مواد مخدر (یا همان DEA سریال برکینگ بد)، پلیس گمرک، پلیس اداره مالیات، پلیس اداره مهاجرت، پلیس قضایی، پلیس پارکهای ملی و الخ دارد که هر کدام یک نیروی جداگانه است و فرمانده خودش را دارد.
FBI چیست؟
ممکن است بپرسید پس پلیس فدرال یا همان FBI چیست؟ FBI کمابیش چیزی شبیه ترکیب اداره آگاهی و وزارت اطلاعات ایران است. یعنی وظیفهاش مبارزه با جرایم سازمان یافته و قاچاقهای بزرگ و خرابکاری و قتلهای سریالی و پولشویی و مواردی از این نوع – عموما با ماموران لباس شخصی – است و این طور نیست که مثلا مامورانی داشته باشد که در خیابان حضور پیدا کنند یا گشت بدهند.
پس گارد ملی فدرال و ارتش چه طور؟ بلی اینها زیر نظر دولت هستند ولی خب اینها پلیس و نیروی انتظامی نیستند و نیروی نظامی هستند. و خب خیلی نادر و عجیب و تا حدی خلاف قانون است که بدون درخواست و موافقت فرماندارهای ایالتها (که خیلیهایشان ضد ترامپ هستند)، دولت حق داشته باشد نیروی نظامی به شهرها ارسال کند.
واشینگتن دی.سی
البته حساب “واشینگتن، دی.سی.” (پایتخت آمریکا) جدا است چون جزو هیچ ایالتی محسوب نمیشه:شهر واشینگتن در «ناحیه کلمبیا» (District of Columbiaبا سرنام “دی.سی.”) زیر نظر کنگره آمریکا و خارج از حاکمیت تمامی ۵۰ ایالت این کشور قرار دارد. ایالتهای مریلند و ویرجینیا هر یک برای تأسیس ناحیه فدرال زمین اهدا کردند.